天一生物(股票代码831942)新三板上市最新公告列表
Vet?vrasja | |
---|---|
![]() | |
Le Suicidé nga édouard Manet | |
Specialitet | Psikiatria, psikologji klinike, puna sociale klinike |
Fillimi | 15–30 dhe 70+ vje?[1] |
Faktor rrezikues | Depresioni, ?rregullimi bipolar, autizmi, skizofrenia, ?rregullim personaliteti, ?rregullim ankthi, alkoolizmi, abuzimi i substancave[2][3][4][5] |
Parandalimi | Kufizimi i aksesit n? metodat e vet?vrasjes, trajtimi i ?rregullimeve mendore dhe keqp?rdorimi i substancave, raportimi i kujdessh?m n? media p?r vet?vrasjen, p?rmir?simi i kushteve sociale dhe ekonomike[2] |
Shpesht?sia | 12 p?r 100,000 n? vit[6] |
Vdekje | 793,000 / 1.5% e vdekjeve (2016)[7][8] |
Vet?vrasja ?sht? akti i shkaktimit t? q?llimsh?m t? vdekjes s? vetvetes. [9] ?rregullime mendore (p?rfshir? depresionin, ?rregullimin bipolar, ?rregullimet e spektrit t? autizmit, skizofrenin?, ?rregullimet e personalitetit , ?rregullimet e ankthit), besimet nihiliste, ?rregullimet fizike (si sindroma e lodhjes kronike) dhe ?rregullimet e p?rdorimit t? substancave(p?rfshir? ?rregullimin e p?rdorimit t? alkoolit dhe p?rdorimin dhe t?rheqjen nga benzodiazepinat ) jane faktor? rreziku. [2] [3] [5] [10] Disa vet?vrasje jan? akte impulsive p?r shkak t? stresit (si nga v?shtir?sit? financiare ose akademike), problemet e marr?dh?nieve (t? tilla si ndarjet), ose ngacmimi. [2] [11] [12] Ata q? kan? tentuar m? par? vet?vrasje jan? n? nj? rrezik m? t? lart? p?r p?rpjekjet e ardhshme. [2] P?rpjekjet efektive p?r parandalimin e vet?vrasjes p?rfshijn? kufizimin e aksesit n? metodat e vet?vrasjes – t? tilla si arm?t e zjarrit, drogat dhe helmet; trajtimin e ?rregullimeve mendore dhe keqp?rdorimit t? substancave; raportim i kujdessh?m i mediave p?r vet?vrasje; dhe p?rmir?simin e kushteve ekonomike. [2] [13] Edhe pse linjat telefonike t? kriz?s jan? t? zakonshme, ato nuk jan? studiuar mir?. [14]
Metoda m? e p?rdorur e vet?vrasjes ndryshon midis vendeve dhe ?sht? pjes?risht e lidhur me disponueshm?rin? e mjeteve efektive. [15] Metodat e zakonshme t? vet?vrasjes p?rfshijn? varjen, helmimin me pesticide dhe arm?t e zjarrit. [16] [17]Vet?vrasjet rezultuan n? 828,000 vdekje globale n? 2015, nj? rritje nga 712,000 vdekje n? 1990. Kjo e b?n vet?vrasjen shkakun e 10-t? kryesor t? vdekjeve n? mbar? bot?n. [18] [6]
P?raf?rsisht 1.5% e t? gjitha vdekjeve n? mbar? bot?n jan? nga vet?vrasja. [8] N? nj? vit t? caktuar, kjo ?sht? af?rsisht 12 p?r 100,000 njer?z. [19] P?rqindjet e vet?vrasjeve jan? p?rgjith?sisht m? t? larta tek meshkujt sesa tek femrat, duke filluar nga 1.5 her? m? shum? n? bot?n n? zhvillim deri n? 3.5 her? n? bot?n e zhvilluar . [1] Vet?vrasja n? p?rgjith?si ?sht? m? e zakonshme tek ata mbi 70 vje?; megjithat?, n? disa vende, ata t? mosh?s nga 15 deri n? 30 jan? n? rrezikun m? t? lart?. [1]Evropa kishte normat m? t? larta t? vet?vrasjeve sipas rajoneve n? vitin 2015. [20] Ka rreth 10 deri n? 20 milion? tentime p?r vet?vrasje jo fatale ?do vit. [21] P?rpjekjet jo-fatale p?r vet?vrasje mund t? ?ojn? n? l?ndime dhe paaft?si afatgjata. [22]N? bot?n per?ndimore, p?rpjekjet jan? m? t? zakonshme mes t? rinjve dhe femrave.[22]
Pik?pamjet mbi vet?vrasjen jan? ndikuar nga tema t? gjera ekzistenciale si feja, nderi dhe kuptimi i jet?s. [23] [24] Fet? abrahamike tradicionalisht e konsiderojn? vet?vrasjen si nj? ofendim ndaj Zotit p?r shkak t? besimit n? shenjt?rin? e jet?s. [25] Gjat? epok?s samurai n? Japoni, nj? form? vet?vrasjeje e njohur si seppuku (腹切り, harakiri ) respektohej si nj? mjet p?r t? kompensuar d?shtimin ose si nj? form? proteste. [26] Sati, nj? praktik? e jasht?ligjshme nga britanik?t, priste q? e veja indiane t? vriste veten n? zjarrin e funeralit t? burrit t? saj, ose me d?shir? ose n?n presionin e familjes dhe shoq?ris?. [27] Vet?vrasja dhe tentativa p?r vet?vrasje, megjith?se m? par? ishin t? paligjshme, nuk jan? m? t? tilla n? shumic?n e vendeve per?ndimore. [28] Mbetet nj? vep?r penale n? disa vende. [29] N? shekujt 20 dhe 21, vet?vrasja ?sht? p?rdorur n? raste t? rralla si nj? form? proteste, dhe kamikaz?t dhe sulmet vet?vras?se jan? p?rdorur si taktik? ushtarake ose terroriste. [30] Vet?vrasja shpesh shihet si nj? katastrof? e madhe p?r familjet, t? af?rmit dhe mb?shtet?sit e tjer? aty pran? dhe shihet negativisht pothuajse kudo n? bot?. [31] [32] [33]
P?rkufizimet
[Redakto | Redakto n?p?rmjet kodit]Vet?vrasje, nga latinishtja suicidium , ?sht? "akti i marrjes s? jet?s". [34] [35] Tentativa p?r vet?vrasje ose sjellje vet?vras?se jo-fatale ?sht? vet?l?ndim me t? pakt?n nj? far? d?shir? p?r t'i dh?n? fund jet?s suaj q? nuk rezulton me vdekje. [36] [37]Vet?vrasja e asistuar ?sht? kur nj? individ ndihmon nj? tjet?r t? sjell? vdekjen e tij n? m?nyr? indirekte duke ofruar ose k?shilla ose mjete p?r q?llimin. [38] Kjo ?sht? n? kontrast me eutanazin?, ku nj? person tjet?r merr nj? rol m? aktiv n? sjelljen e vdekjes s? nj? personi. [38] Idet? vet?vras?se jan? mendime p?r t'i dh?n? fund jet?s suaj, por q? nuk b?jn? p?rpjekje aktive p?r ta b?r? k?t?. [36] Mund t? p?rfshij? ose jo nj? planifikim ose q?llim t? sakt?. [37] N? nj? vrasje-vet?vrasje (ose vrasje-vet?vrasje), individi synon t? marr? jet?n e t? tjer?ve n? t? nj?jt?n koh?. Nj? rast i ve?ant? i k?saj ?sht? vet?vrasja e zgjatur, ku vrasja motivohet duke i par? t? vrar?t si zgjatim t? vetes s? tyre. [39] Vet?vrasja n? t? cil?n arsyeja ?sht? se personi ndjen se nuk ?sht? pjes? e shoq?ris? njihet si vet?vrasje egoiste . [40]
N? vitin 2011, Qendra p?r Parandalimin e Vet?vrasjeve n? Kanada zbuloi se folja normale n? k?rkimin shkencor dhe gazetarin? p?r aktin e vet?vrasjes ishte kryerja . [41] [42] Disa grupe avokuese rekomandojn? p?rdorimin e termave i mori jet?n, vdiq nga vet?vrasja ose vrau veten n? vend q? t? kryente vet?vrasje . [43] [44] [45] Associated Press Stylebookrekomandon shmangien e "vet?vrasjes s? kryer" p?rve? n? citatet e drejtp?rdrejta nga autoritetet. Udh?zuesi i stilit t? Guardian dhe Observer zhvler?son p?rdorimin e "p?rkushtuar", [46] si? b?n CNN . [47] Kund?rshtar?t e kryerjesargumentojn? se ajo n?nkupton q? vet?vrasja ?sht? kriminale, m?katare ose moralisht e gabuar. [48]
Faktoret e rrezikut
[Redakto | Redakto n?p?rmjet kodit]Faktor?t q? ndikojn? n? rrezikun e vet?vrasjes p?rfshijn? ?rregullimet mendore, keqp?rdorimin e drog?s, gjendjet psikologjike, situatat kulturore, familjare dhe sociale, genetic, p?rvojat e traum?s ose humbjes dhe nihilizmin . [49] [50] ?rregullimet mendore dhe keqp?rdorimi i substancave shpesh bashk?ekzistojn?. [51] Faktor? t? tjer? rreziku p?rfshijn? tentativ?n p?r vet?vrasje m? par?, [52] disponueshm?rin? e gatshme t? nj? mjeti p?r t? marr? jet?n, nj? histori familjare t? vet?vrasjes ose pranin? e d?mtimit traumatik t? trurit . [53] P?r shembull, shkalla e vet?vrasjeve ?sht? gjetur t? jet? m? e madhe n? familjet me arm? zjarri sesa ato pa to. [54]
Problemet socio-ekonomike si papun?sia, varf?ria, t? pastreh?t dhe diskriminimi mund t? shkaktojn? mendime vet?vras?se. [55] [56] Vet?vrasja mund t? jet? m? e rrall? n? shoq?rit? me kohezion t? lart? shoq?ror dhe kund?rshtime morale kund?r vet?vrasjes. [57] Rreth 15–40% e njer?zve l?n? nj? sh?nim vet?vrasjeje . [58] Veteran?t e luft?s kan? nj? rrezik m? t? lart? t? vet?vrasjes pjes?risht p?r shkak t? shkall?s m? t? lart? t? s?mundjeve mendore, t? tilla si ?rregullimi i stresit post-traumatik dhe problemet sh?ndet?sore fizike q? lidhen me luft?n. [59] Gjenetika duket se p?rb?n nd?rmjet 38% dhe 55% t? sjelljeve vet?vras?se. [60] Vet?vrasjet mund t? ndodhin gjithashtu si nj? grup lokal i rasteve. [61]
Shumica e hulumtimeve nuk b?jn? dallim midis faktor?ve t? rrezikut q? ?ojn? n? t? menduarit p?r vet?vrasje dhe faktor?ve t? rrezikut q? ?ojn? n? p?rpjekje p?r vet?vrasje. [62] [63] Rreziqet p?r tentativ?n p?r vet?vrasje dhe jo vet?m mendimet p?r vet?vrasje p?rfshijn? nj? toleranc? t? lart? ndaj dhimbjes dhe nj? frik? t? reduktuar nga vdekja. [64]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto n?p?rmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto n?p?rmjet kodit]- ^ a b c Preventing suicide: a global imperative (n? anglisht). WHO. 2014. fq. 7, 20, 40. ISBN 978-92-4-156477-9.
- ^ a b c d e f "Suicide Fact sheet N°398". WHO (n? anglisht). prill 2016. Arkivuar nga origjinali m? 4 mars 2016. Marr? m? 3 mars 2016.
- ^ a b Hawton K, van Heeringen K (prill 2009). "Suicide". Lancet (n? anglisht). 373 (9672): 1372–81. doi:10.1016/S0140-6736(09)60372-X. PMID 19376453.
- ^ De La Vega D, Giner L, Courtet P (mars 2018). "Suicidality in Subjects With Anxiety or Obsessive-Compulsive and Related Disorders: Recent Advances". Current Psychiatry Reports. 20 (4): 26. doi:10.1007/s11920-018-0885-z. PMID 29594718. S2CID 4549236.
{{cite journal}}
: Mungon ose ?sht? bosh parametri|language=
(Ndihm?!) - ^ a b Richa S, Fahed M, Khoury E, Mishara B (2014). "Suicide in autism spectrum disorders". Archives of Suicide Research (n? anglisht). 18 (4): 327–39. doi:10.1080/13811118.2013.824834. PMID 24713024.
- ^ a b V?rnik P (mars 2012). "Suicide in the world". International Journal of Environmental Research and Public Health (n? anglisht). 9 (3): 760–71. doi:10.3390/ijerph9030760. PMC 3367275. PMID 22690161.
- ^ "Suicide across the world (2016)". World Health Organization. 27 shtator 2019. Arkivuar nga origjinali m? 1 korrik 2004. Marr? m? 16 tetor 2019.
{{cite web}}
: Mungon ose ?sht? bosh parametri|language=
(Ndihm?!) - ^ a b Fazel S, Runeson B (janar 2020). "Suicide". New England Journal of Medicine (n? anglisht). 382 (3): 266–74. doi:10.1056/NEJMra1902944. PMC 7116087. PMID 31940700.
- ^ Stedman's Medical Dictionary (n? anglisht) (bot. 28th). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2006. ISBN 978-0-7817-3390-8.
- ^ Dodds TJ (mars 2017). "Prescribed Benzodiazepines and Suicide Risk: A Review of the Literature". The Primary Care Companion for CNS Disorders (n? anglisht). 19 (2). doi:10.4088/PCC.16r02037. PMID 28257172.
- ^ Bottino SM, Bottino CM, Regina CG, Correia AV, Ribeiro WS (mars 2015). "Cyberbullying and adolescent mental health: systematic review". Cadernos de Saude Publica (n? anglisht). 31 (3): 463–75. doi:10.1590/0102-311x00036114. PMID 25859714.
- ^ "Suicide rates rising across the U.S. | CDC Online Newsroom | CDC". www.cdc.gov (n? anglishte amerikane). 11 prill 2019. Marr? m? 19 shtator 2019.
Relationship problems or loss, substance misuse; physical health problems; and job, money, legal or housing stress often contributed to risk for suicide.
- ^ Preventing Suicide A Resource for Media Professionals (PDF) (n? anglisht). 2008. ISBN 978-92-4-159707-4.
- ^ Sakinofsky I (qershor 2007). "The current evidence base for the clinical care of suicidal patients: strengths and weaknesses". Canadian Journal of Psychiatry (n? anglisht). 52 (6 Suppl 1): 7S–20S. PMID 17824349.
Other suicide prevention strategies that have been considered are crisis centres and hotlines, method control, and media education... There is minimal research on these strategies. Even though crisis centres and hotlines are used by suicidal youth, information about their impact on suicidal behaviour is lacking.
- ^ Yip PS, Caine E, Yousuf S, Chang SS, Wu KC, Chen YY (qershor 2012). "Means restriction for suicide prevention". Lancet (n? anglisht). 379 (9834): 2393–9. doi:10.1016/S0140-6736(12)60521-2. PMC 6191653. PMID 22726520.
- ^ "Suicide Fact sheet N°398". WHO (n? anglisht). prill 2016. Arkivuar nga origjinali m? 4 mars 2016. Marr? m? 3 mars 2016.
- ^ Ajdacic-Gross V, Weiss MG, Ring M, Hepp U, Bopp M, Gutzwiller F, R?ssler W (shtator 2008). "Methods of suicide: international suicide patterns derived from the WHO mortality database". Bulletin of the World Health Organization (n? anglisht). 86 (9): 726–32. doi:10.2471/BLT.07.043489. PMC 2649482. PMID 18797649.
- ^ Hawton K, van Heeringen K (prill 2009). "Suicide". Lancet (n? anglisht). 373 (9672): 1372–81. doi:10.1016/S0140-6736(09)60372-X. PMID 19376453.
- ^ V?rnik P (mars 2012). "Suicide in the world". International Journal of Environmental Research and Public Health (n? anglisht). 9 (3): 760–71. doi:10.3390/ijerph9030760. PMC 3367275. PMID 22690161.
- ^ "Suicide rates per (100 000 population)". World Health Organization (n? anglisht).
{{cite web}}
: Mir?mbajtja CS1: Gjendja e adres?s (lidhja) - ^ Bertolote JM, Fleischmann A (tetor 2002). "Suicide and psychiatric diagnosis: a worldwide perspective". World Psychiatry (n? anglisht). 1 (3): 181–5. PMC 1489848. PMID 16946849.
- ^ a b Chang B, Gitlin D, Patel R (shtator 2011). "The depressed patient and suicidal patient in the emergency department: evidence-based management and treatment strategies". Emergency Medicine Practice (n? anglisht). 13 (9): 1–23, quiz 23–4. PMID 22164363.
- ^ Tomer, Adrian (2013). Existential and Spiritual Issues in Death Attitudes (n? anglisht). Psychology Press. fq. 282. ISBN 978-1-136-67690-1.
- ^ Ritzer, George; Stepnisky, Jeffrey, red. (2011). The Wiley-Blackwell companion to major social theorists (n? anglisht). Malden, MA: Wiley-Blackwell. fq. 65. ISBN 978-1-4443-9660-7.
- ^ God, Religion, Science, Nature, Culture, and Morality (n? anglisht). Archway Publishing. 2014. fq. 254. ISBN 978-1-4808-1124-9.
- ^ Colt, George Howe (1992). The enigma of suicide (n? anglisht) (bot. 1st Touchstone). New York: Simon & Schuster. fq. 139. ISBN 978-0-671-76071-7.
- ^ "Indian woman commits sati suicide" (n? anglisht). Bbc.co.uk. 2025-08-04. Arkivuar nga origjinali m? 2025-08-04. Marr? m? 2025-08-04.
- ^ White, Tony (2010). Working with suicidal individuals : a guide to providing understanding, assessment and support (n? anglisht). London: Jessica Kingsley Publishers. fq. 12. ISBN 978-1-84905-115-6.
- ^ Lester D (2006). "Suicide and islam". Archives of Suicide Research (n? anglisht). 10 (1): 77–97. doi:10.1080/13811110500318489. PMID 16287698.
- ^ Aggarwal N (2009). "Rethinking suicide bombing". Crisis (n? anglisht). 30 (2): 94–7. doi:10.1027/0227-5910.30.2.94. PMID 19525169.
- ^ Noyes, Russell Jr (2025-08-04). "The Taboo of Suicide". Psychiatry (n? anglisht). 31 (2): 173–183. doi:10.1080/00332747.1968.11023545. ISSN 0033-2747. PMID 27780435.
- ^ Vaughan, Megan. "The 'discovery' of suicide in Africa". BBC (n? anglishte britanike). Marr? m? 2025-08-04.
- ^ "Suicide". World Health Organization (n? anglisht). Marr? m? 2025-08-04.
- ^ Stedman's Medical Dictionary (n? anglisht) (bot. 28th). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2006. ISBN 978-0-7817-3390-8.
- ^ Issues in Law & Medicine, Volume 3 (n? anglisht). National Legal Center for the Medically Dependent & Disabled, Incorporated, and the Horatio R. Storer Foundation, Incorporated. 1987. fq. 39.
- ^ a b Krug, Etienne (2002). World Report on Violence and Health (n? anglisht). V?ll. 1. Genève: World Health Organization. fq. 185. ISBN 978-92-4-154561-7.
- ^ a b Turecki G, Brent DA (mars 2016). "Suicide and suicidal behaviour". Lancet (n? anglisht). 387 (10024): 1227–39. doi:10.1016/S0140-6736(15)00234-2. PMC 5319859. PMID 26385066.
- ^ a b Gullota, Thomas P; Bloom, Martin (2002). Encyclopedia of Primary Prevention and Health Promotion (n? anglisht). New York: Kluwer Academic/Plenum. fq. 1112. ISBN 978-0-306-47296-1.
- ^ Lester, David (2009). "Extended suicide". p?rmbledhur nga Wasserman, Danuta; Wasserman, Camilla (red.). Oxford textbook of suicidology (n? anglisht). Oxford: Oxford University Press. fq. 134–36. doi:10.1093/med/9780198570059.003.0022. ISBN 978-0-19-857005-9.
- ^ Stein, George; Wilkinson, Greg (2007). Seminars in general adult psychiatry (n? anglisht) (bot. 2nd). London: Gaskell. fq. 144. ISBN 978-1-904671-44-2.
- ^ Olson, Robert (2011). "Suicide and Language". Centre for Suicide Prevention. InfoExchange (n? anglisht) (3): 4. Arkivuar nga origjinali m? 6 maj 2012. Marr? m? 15 maj 2013.
- ^ Beaton S, Forster P, Maple M (shkurt 2013). "Suicide and Language: Why we Shouldn't Use the 'C' Word". In Psych (n? anglisht). 35 (1): 30–31. Arkivuar nga origjinali m? 2025-08-04.
- ^ Beck AT, Resnik HL, Lettieri DJ, red. (1974). "Development of suicidal intent scales". The prediction of suicide (n? anglisht). Bowie, MD: Charles Press. fq. 41. ISBN 978-0-913486-13-9.
- ^ "Recommendations for Reporting on Suicide" (PDF) (n? anglisht). National Institute of Mental Health. 2001. Arkivuar nga origjinali (PDF) m? 27 prill 2013. Marr? m? 15 maj 2013.
- ^ "Reporting Suicide and Self Harm" (n? anglisht). Time To Change. 2008. Arkivuar nga origjinali m? 2025-08-04. Marr? m? 2 jan 2016.
- ^ "Guardian and Observer style guide: S". The Guardian (n? anglisht). 4 maj 2021.
- ^ Ravitz, Jessica (11 qershor 2018). "The words to say -- and not to say -- about suicide". CNN (n? anglisht).
{{cite news}}
: Mir?mbajtja CS1: Gjendja e adres?s (lidhja) - ^ Ball PB (2005). "The Power of words" (n? anglisht). Canadian Association of Suicide Prevention. Arkivuar nga origjinali m? 13 maj 2013. Marr? m? 16 maj 2013.
- ^ Hawton K, Saunders KE, O'Connor RC (qershor 2012). "Self-harm and suicide in adolescents". Lancet (n? anglisht). 379 (9834): 2373–82. doi:10.1016/S0140-6736(12)60322-5. PMID 22726518.
- ^ "Suicide Risk and Protective Factors|Suicide|Violence Prevention|Injury Center|CDC". www.cdc.gov (n? anglishte amerikane). 25 prill 2019. Marr? m? 29 korrik 2019.
- ^ Vijayakumar L, Kumar MS, Vijayakumar V (maj 2011). "Substance use and suicide". Current Opinion in Psychiatry (n? anglisht). 24 (3): 197–202. doi:10.1097/YCO.0b013e3283459242. PMID 21430536.
- ^ Chang B, Gitlin D, Patel R (shtator 2011). "The depressed patient and suicidal patient in the emergency department: evidence-based management and treatment strategies". Emergency Medicine Practice (n? anglisht). 13 (9): 1–23, quiz 23–4. PMID 22164363.
- ^ Simpson G, Tate R (dhjetor 2007). "Suicidality in people surviving a traumatic brain injury: prevalence, risk factors and implications for clinical management". Brain Injury (n? anglisht). 21 (13–14): 1335–51. doi:10.1080/02699050701785542. PMID 18066936.
- ^ Miller M, Azrael D, Barber C (prill 2012). "Suicide mortality in the United States: the importance of attending to method in understanding population-level disparities in the burden of suicide". Annual Review of Public Health (n? anglisht). 33: 393–408. doi:10.1146/annurev-publhealth-031811-124636. PMID 22224886.
- ^ Qin P, Agerbo E, Mortensen PB (prill 2003). "Suicide risk in relation to socioeconomic, demographic, psychiatric, and familial factors: a national register-based study of all suicides in Denmark, 1981–1997". The American Journal of Psychiatry (n? anglisht). 160 (4): 765–72. doi:10.1176/appi.ajp.160.4.765. PMID 12668367.
- ^ Centers for Disease Control Prevention (CDC) (maj 2013). "Suicide among adults aged 35-64 years--United States, 1999-2010". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report (n? anglisht). 62 (17): 321–5. PMC 4604925. PMID 23636024.
- ^ Turecki G, Brent DA (mars 2016). "Suicide and suicidal behaviour". Lancet (n? anglisht). 387 (10024): 1227–39. doi:10.1016/S0140-6736(15)00234-2. PMC 5319859. PMID 26385066.
- ^ Gilliland, Burl; James, Richard (2025-08-04). Crisis intervention strategies (n? anglisht) (bot. 7th). Belmont, CA: Brooks/Cole. fq. 215. ISBN 978-1-111-18677-7. Arkivuar nga origjinali m? 2025-08-04.
- ^ Rozanov V, Carli V (korrik 2012). "Suicide among war veterans". International Journal of Environmental Research and Public Health (n? anglisht). 9 (7): 2504–19. doi:10.3390/ijerph9072504. PMC 3407917. PMID 22851956.
- ^ Brent DA, Melhem N (qershor 2008). "Familial transmission of suicidal behavior". The Psychiatric Clinics of North America (n? anglisht). 31 (2): 157–77. doi:10.1016/j.psc.2008.02.001. PMC 2440417. PMID 18439442.
- ^ "Suicide Risk and Protective Factors|Suicide|Violence Prevention|Injury Center|CDC". www.cdc.gov (n? anglisht). 25 prill 2019. Marr? m? 17 qershor 2019.
{{cite web}}
: Mir?mbajtja CS1: Gjendja e adres?s (lidhja) - ^ May, Alexis M.; Klonsky, E. David (2016). "What Distinguishes Suicide Attempters From Suicide Ideators? A Meta-Analysis of Potential Factors". Clinical Psychology: Science and Practice (n? anglisht). 23 (1): 5–20. doi:10.1111/cpsp.12136.
- ^ Klonsky ED, May AM (shkurt 2014). "Differentiating suicide attempters from suicide ideators: a critical frontier for suicidology research". Suicide & Life-Threatening Behavior (n? anglisht). 44 (1): 1–5. doi:10.1111/sltb.12068. PMID 24313594.
- ^ Klonsky ED, Qiu T, Saffer BY (janar 2017). "Recent advances in differentiating suicide attempters from suicide ideators". Current Opinion in Psychiatry (n? anglisht). 30 (1): 15–20. doi:10.1097/YCO.0000000000000294. PMID 27798483.